Anal Fistül
Fistül, iki ayrı epitel yüzeyi ya da iki ayrı yapıyı birleştiren anormal bir kanal ya da tünele verilen addır. Örnek olarak ince bağırsak ile cildin birleşmesi bir fistüldür. Perianal bölgede ise Anal kanal ile Anal kanal etrafını çevreleyen cilt arasında bir yol yada bir tünel olmasına Perianal Fistül denir. Anal fistüller %90 oranında perianal bölgede ki apselerin kronik şekli olarak karşımıza çıkmaktadır. Ancak crohn hastalığı, sifiliz gibi bir takım enfektif veya kronik hastalıkların seyri sırasında da fistüller oluşabilmektedir.
Anal Fistül Tedavisi
Fistüllerin tedavisi sıklıkla cerrahi müdahele ile yapılmaktadır. Cerrahi müdahele ile Fistül yolunun içerisindeki granülasyon dokusu olan yabancı dokunun yada epitel dokusunun ortadan kaldırılması amaçlanmalıdır.
Fistül tedavisindeki zorluk fistülün kat ettiği yolun makat bölgesinde bulunan ve büyük abdest tutmamızı sağlayan kasların içerisinden ne kadar geçtiği ile bağlantılıdır. Çünkü anal fistülün cerrahi olarak kasla birlikte kesilmesi sonucunda büyük abdest tutamama gibi
birtakım komplikasyonlar karşımıza çıkabilmektedir.
Perianal apselerde olduğu gibi anal fistüllerin de çeşitleri vardır.
Anal Fistül çeşitleri;
-Transfinkterik fistül
-Intersfinkterik fistül
-Suprasfinkterik fistül
-Extrasfinkterik fistül
Fistüllerin sınıflandırılmasındaki temeli makat bölgesindeki kas dokusu ve kas dokusunun fistül tarafından ne kadar kat edildiği fistülün tedavisi sırasında en önemli etkendir.
Transfinkterik Fistüller
Her iki kas grubunu, hem iç hem de dış sfinkter kasını kat ederek anal kanala doğru yönelen fistüllerdir. Bu fistülleri ikiye ayırabiliriz; Aşağı transfinkterik yani kas kütlesinin %25 miktarını tutan aşağı transfinkterik fistüller veya kas kütlesinin %30’undan daha fazlasını içine alan yüksek yerleşimli transfinkterik fistüllerdir.
Transfinkterik Fistüllerin Tedavisi
Hastanın ameliyat öncesi büyük abdest fonksiyonlarının değerlendirilmesi çok önemlidir.
Ayrıca hastanın daha önceden bu bölgede bir cerrahi operasyon geçirip geçirmediğine bakılarak başka hastalıkları olup olmadığı öğrenildikten sonra uygun tedaviye karar verilebilir. Özellikle yüksek transfinkterik fistüllerde günümüzde günübirlik bir tedavi seçeneği olan lazerle fistül ablasyonu yani fistül yolunun yakılarak iyileşmesini amaçlayan yöntem tercih edilebilir.
İntersfinterik Fistüller
Genellikle intersfinkterik apseler den sonra oluşmaktadırlar. İnternal sfinkteri içine aldığı için fistülotomi yapılarak, dış sfinkter kasına yani external sfinktere zarar vermeden fistülotomi ile birlikte tedavi edilebilir. Fistülotomi; fistül yolunun ortaya konultuktan sonra cerrahi olarak açılarak iyileştirilmeye bırakılması yöntemidir.
Suprasfinkterik ve Ekstrasfinkterik Fistüller
Kompleks fistüller sınıfına girer ve tedavisinde çok ciddi seçenekler içerisinde barındırabilir.
Bu aşamada özellikle lazerli yöntem ve ya seton yöntemi Suprasfinkterik ve Ekstrasfinkterik fistülleri tedavisinde öncelikle kullanılan tedavi metotlarıdır.
Anal Fistüllerde Lazer Tedavisi : En büyük avantajı büyük abdest tutma fonksiyonlarına çok fazla etkisi olmayan bir yöntem. Olmasıdır. Ağrısız bir yöntem olması ve günübirlik yani sabah ameliyat olup akşam hastaların evine dönebildiği yatış gerektirmeyen avantajlı bir tedavi yöntemidir. Lazer ile anal fistül tedavisinde fistül yolu ortaya konularak fırça ve küret yardımıyla temizlenerek, epitel doku ortadan kaldırılarak yeni bir doku gelişimi sağlanır ve lazer ile bu yol yakılarak yok edilir.
Anal Fistüllerde Seton Tedavisi : Bu yöntem iki amaçla kullanılmaktadır. Seton dediğimiz fistül içerisine bir ip ve ya bir naylon materyal ile fistülün içerisinden geçilerek fistül yolu ortaya konur. Burada iki türlü seton kullanılmaktadır; Bir tanesi drenaj seton dediğimiz, bölgedeki küçük olan apselerin veya dış ağzı olup iç ağzı olmayan fistül yollarının drene edilmesi ve fistülün tek bir yol haline getirilmesine amaçlanır.
İkinci yöntem ise sıkı seton denilen kesici setondur. Fistülün kesilerek iyileşmesini amaçlayan seton tedavi yöntemidir.
